Επώνυμα του παρελθόντος- Stradioti-16ος αιώνας

  Stradioti (ή stratioti, απο το ελληνικό στρατιώτης) ήταν ένοπλα μισθοφορικά σώματα στην υπηρεσία των Βενετών κυρίως απο τον ελλαδικό χώρο, και ιδιαίτερα απο την Πελοπόννησο όπου η βενετσιάνικη παρουσία ήταν πολύ έντονη. 

  Ο Σάθας τον 19ο αιώνα αφιέρωσε τεράστιο κόπο ώστε να φτάσουν σε μας σήμερα αρχεία των βενετικών αρχών με πολλές πληροφορίες για αυτό το τυπικό βαλκανικό μισθοφορικό σώμα, που εξειδικευόταν στον άτακτο πόλεμο αν και στην Ευρώπη χρησιμοποιήθηκαν και σε μεγάλες μάχες, όπως στη μάχη του Φόρνοβο.Εδώ, επειδή μας ενδιαφέρει η ιστορία των επωνύμων, θα παραθέσουμε μια λίστα απο ονοματεπώνυμα  Στρατιωτών απο διάφορους τόμους του ογκωδέστατου έργου του Σάθα Μνημεία ελληνικής ιστορίας: Documents inedits relatifs a l'histoire de la Grece au moyen age, του 16^ου αιώνα.

Αγάλης	Michali Agali
Αγιοπαντίτης	Christodulo Agiopanditi
Αλεξόπουλος	Thodaro Alexopulo
Αλιπράντος	Nadal Aliprando
Αρμέσης	Janni Armessi
Βαλάμης	Stamati Vallami
Βαρυμπόμπης	Gigni Varibombi
Βερβέρης	Nicolo Ververi
Βλαντής	Dossa Vladi
Βλάχος	Zorzi Vlacho
Γαμπιέρας;	Alessio Gambiera
Γιαλινάς	Zuan Gialina
Γιαννούλης	Zorzi Janulli
Γκέρμπεσης	Mexa Gerbessi
Γολέμης	Pasqual Gholemi
Γραμματικόπουλος	Zuan Gramaticopolo
Γράψας	Palumba Crapsa
Γριμάνης	Dima Grimani
Δάρας	Zuan Dara
Δράγκιζας	Nicola Drangriza
Δράμεσης	Lecha Dramassi
Ζαπάντης	Leca Xapandi
Ζόγας	Gini Soga
Ζωγράφος	Stephano Sograffo
Ίσαρης	Nicola Issari
Καβαλάρης	Zorzi Cavallari
Καβαλέσης	Marco Cavalesi
Κακαβάς	Nica Cacava
Κάκοσης	Thodaro Cacosi
Καλέντζης	Guma Galengi
Καλιφώνης	Philippo Califoni
Καμπάσης	Progono Cambassi
Καντρέβας	Domenego Candreva
Καπαρέλης	Vreto Capareli
Καράτουλας	Progano Caratola
Καρδατάς	Canachi Cardata
Κασνέσης	Gigni Casnessi
Καταβάτης	Marco Catavati
Κέκης	Mada Checchi
Κλαδάρος	Zorzi Cladaro
Κλαδάς	Teodoro Clada
Κλημέντης	Stigni Clemendi
Κλιμάκης	Dimitri Climachi
Κλισιάς ;	Constantin Clisia
Κλοκάρης	Jani Clocari
Κλώσσης	Chalenzi Clossi
Κοίλιαρης	Zanachi Chiliari
Κόκκινος	Zorzi Cocchino
Κόκλας	Vielmo Cocla
Κόκοτος	Theodoro Cocoto
Κοκρίδας	Dimitro Cochrida
Κομποθέκρας	Andrea Compotechara
Κόντης	Comino Condi
Κοντομύτης	Stamati Condomiti
Κορωναίος	Zuan Coroneo
Κοτούβαλης	Zuan Cotuvali
Κούκης	Vreto Cuci
Κουρτέσης	Zorzi Curtessi
Κούσιας	Dimitri Cussia
Κράνος	Lazaro Crano
Κριεκούκης	Zuan Creocucchi
Κριεμπάρδης	Joni Chriebardi
Κώμης	Joni Comi
Λαλιώτης	Theodoro Laloti
Λάλουκας	Zuan Lalucha
Λαμπέτης	Zorzi Lambeti
Λάτας	Micha Lata
Λογοθέτης	Lecca Logotheti
Λόξας	Nicolo Loxa
Λόπεσης	Nica Lopesi
Λουκέσης	Jani Luchesi
Λούκισας	Proghono Luchissa
Λούσης	Micha Lusi
Λυκουρέσης	Andrea Licuressi
Μαζαράκης	Stigni Masaracchi
Μάζης	Andrea Maxi
Μακρυπόδης	Zorzi Macripodi
Μάνεσης	Lecho Manessi
Μανιάτης	Vasili Magnati
Μανουρέσης	Dima Manuressi
Μαρίζας	Dima Mariza
Μαυρέσης	Andrea Mavressi
Μαυρίκης	Stamati Maurichi
Μαυρογιάννης	Anzolo Mavrojani
Μελέτης	Nicolo Meletti
Μεταξάς	Giacomo Mettaxa
Μορος	Francesco Moro
Μουζάκης	Zorzi Musacchi
Μουρμούρης	Zorzi Murmuri
Μπάρδης	Mira Bardi
Μπαρμπάτης	Lecha Barbati
Μπαρμπάτης	Tonda Barbati
Μπάρτζης	Lecha Barzi
Μπάστας	Petro Basta
Μπεντένης	Progano Bedegni
Μπογδάνης	Grimani Bogdani
Μπόρσας	Leca Borsa
Μπούας	Guma Bua
Μπούζης	Stigni Buxi
Μπουζίκης	Repossius Busichius
Μπούκουρας	Guma Bucura
Μπόχαλης	Constantin Bocali
Νικολίτζης	Andrea Nicolizi
Ντάιζας ;	Lecha Daiza
Παλαιολόγος	Manoli Paleologo
Παναρίτης	Gigni Panariti
Περλεστίνος	Demetrio Perlestino
Πέττας	Donato Petta
Πικέρνης	Piero Pichierni
Πλέσσας	Janni Plessa
Πρίφτης	Andrea Prifti
Προγόνος	Progono
Προκόπης	Dimo Procopi
Ράλλης	Teodoro Rali
Ρεμπέκας	Vreto Rebecha
Ρένεσης	Costa Renessi
Ρώμεσης	Zorzi Romassi
Σαραβάλης	Nicolo Seravalle
Σαρακίνης	Zorzi Sarachini
Σέρβος	Francesco Servo
Σκιαδάς	Pietro Schiada
Σκιαδόπουλος	Manoli Schiadopolo
Σκληρής	Giogni Scliri
Σκούρας	Tonda Scura
Σούλης	Giogni Suli
Σπάτας	Teodoro Spata
Σπηλιώτης	Michali Spilioti
Στεφάνης	Paulo Stefani
Στιμάγκας	Nicolo Stamanga
Στραβάκης	Papa Stravachi
Στρούζας	Zuan Struza
Σχηματάρης	Zorzi Schimatari
Τάτσης	Leca Tacci
Τζαγκαρόπουλος	Thodaro Zancharopulo
Τόσκεσης	Nica Toschessi
Τραχανιώτης	Nicolao Tracagnoti
Τσαμαντάς	Gigni Zamanda
Φλόκας	Vreto Flocha
Φράτης	Zuan Frati
Χαϊκάλης	Micha Caychali
Χαλαμπρέζας	Andrea Calambrese
Χέλμης	Costa Chelmi
Ψάρης	Dimitri Psari
Ψεντάκης	Stati Psendachi

Παρατηρούμε εύκολα οτι το μεγαλύτερο ποσοστό των Στρατιωτών φέρει ονόματα και επώνυμα με εμφανή αρβανίτικη προέλευση. Είναι ήδη γνωστό οτι στα σώματα αυτά οι Αρβανίτες της Πελοποννήσου αποτέλεσαν χρήσιμο ανθρώπινο δυναμικό των βενετσιάνικων συμφερόντων στον Μοριά και όχι μόνο.      Υπάρχουν αρκετά ονοματεπώνυμα προφανώς Ελλήνων μισθοφόρων όπως Θόδωρος Τζαγκαρόπουλος, Μιχάλης Σπηλιώτης, Μανώλης Παλαιολόγος, Θεόδωρος Ράλλης, Φίλιππος Καλιφώνης, Σταμάτης Μαυρίκης, Άντζολος(;) Μαυρογιάννης, Νικολός Μελέτης, Γιακουμής Μεταξάς , Σταμάτης Κοντομύτης, Γιάννης Κορωναίος, Θεόδωρος Κλαδάς, Καταβάτης, Καβαλάρης, Στέφανος Ζωγράφος, Θόδωρος Αλεξόπουλος, Χριστόδουλος Αγιοπαντίτης, Μιχάλης Αγάλης κ.α.

Η πλειοψηφία όμως είναι αρβανίτικης προέλευσης, και πάρα πολλά είναι αυτά τα επώνυμα που έχουν δώσει ονόματα σε χωριά της Πελοποννήσου και της Αττικοβοιωτίας, είτε γιατί εκεί εγκαταστάθηκαν οι φάρες αυτές στα πρώτα μεταναστευτικά κύματα των Αρβανιτών(βλ. Σπάτα Αττικής) είτε γιατί έρημοι τόποι αποδόθηκαν ως πρόνοιες(απο Βενετούς και σε ομάδες οικογενειών με τον ίδιο επώνυμο ή με αρχηγό της «κατούνας» με το συγκεκριμένο επώνυμο.

Πολλά απο αυτά τα επώνυμα απαντώνται σήμερα στα Ιόνια νησιά όπου τον 15-16 αιώνα βρήκαν άσυλο εκατοντάδες Στρατιώτες μαζί με τις οικογένειές τους όταν η Βενετία έχασε και τα παραδοσιακά της στηρίγματα, φρούρια κλειδιά όπως την Κορώνη, Μεθώνη, Μονεμβασιά, Ναύπλιο κ.α..