Σάββατο 22 Δεκεμβρίου 2012

Αθηναίοι πρόσφυγες στην Πάτρα, 1688


   Τον Σεπτέμβη του 1687, οι Βενετοί κατά τη διάρκεια του δεκαπενταετούς πολέμου τους με τους Τούρκους που διήρκησε από 1684 ως το 1699 αποφάσισαν να επιτεθούν στην Αθήνα. Με 9.880 πεζούς και 870 ιππείς αποβιβάστηκαν στον Πειραιά, Πόρτο Δράκο τότε για τους Έλληνες και Πόρτο Λεόνε για τους Δυτικούς (εξαιτίας του μεγάλου μαρμάρινου ομοιώματος λιονταριού που τώρα κλεμμένο κοσμεί τη Βενετία…). Οι Τούρκοι οχυρώθηκαν στην Ακρόπολη, και τότε ξεκινάει η μοιραία πολιορκία για το μεγάλο μνημείο της Αθήνας αλλά και για τους ίδους τους Αθηναίους. Στις 26 Σεπτεμβρίου μια βόμβα στοχεύει τον Παρθενώνα, προξενώντας του ανεπανόρθωτες ζημιές.
 Στις 28 του μήνα οθωμανικές ενισχύσεις από την Έγριπο (Εύβοια-Negroponte) κατέφθασαν αλλά οι πολιουρκούμενοι παρέδωσαν την πόλη στον Morosini στις 29 του μήνα.
 Οι Βενετσιάνοι, δεν κράτησαν την Αθήνα για πολύ καιρό…τον Απρίλη του 1688, παρά τις εκκλήσεις των Αθηναίων αποχωρούν από την Αθήνα και την παραχωρούν πάλι στους Οθωμανούς για διάφορους στρατηγικούς λόγους.  Μαζί με τους Βενετσιάνους φυγαδεύονται και αρκετές χιλιάδες Αθηναίων και καταφεύγουν στην Πελοπόννησο, στη Σαλαμίνα και σε νησιά του Αιγαίου. Ο Κ.Ντόκος αναφέρει ότι πάνω από 6000 Αθηναίοι (πάνω από τους μισούς δηλαδή) εγκατέλειψαν την πόλη τους.



  Οι Τούρκοι, θέλοντας να δώσουν ξανά ζωή στην πόλη…φορολογικές μονάδες δηλαδή εκδίδουν διατάγματα που εγγυώνται στους Αθηναίους προνόμια που απολάμβαναν προ του 1687…
Jacques Carrey, (Charles-Francois Olier), Αθήνα 1674


  Πάντως το 1696 πολλοί Αθηναίοι απολάμβαναν προνόμια, ανάλογα με την τάξη τους, στην Πάτρα, και παρακάτω παραθέτω τα ονοματεπώνυμά τους.


«10 Φεβρουαρίου 1696
Σημείωση για τα χωράφια, αμπελώνες, ελαιώνες και άλλα μεγάλα δέντρα, σπίτια και αποθήκες που έχουν παραχωρηθεί στους κάτωθι γεγραμμένους Αθηναίους, στις 29 Ιουλίου 1689.

Διαμέρισμα Πατρών.

2594 γη ζευγάρια βοδιών, 1321 αξινάρια αμπελώνων, 6361 ελαιώνων, στους αριθμούς περιλαμβάνεται και αριθμός δέντρων, περιβολιών και κήπων 15, σπίτια και αποθήκες 101, διανεμημένα στους παρακάτω σύμφωνα με τον λεπτομερή κατάλογο:

Δημήτριος Κουμπέλης, Λαμπρινός Ζυμώνης, Γιάννης Μεζές, Νικολος Γκαγκαράκης, Νικολός Αρβανιτάκης, Παρασκευάς Γαβρίλης, Σαράντης Σουβάρης, Θεοφάνης Καβαλάρης, Γιάννης Γιαστάς, Σαμαλταρία Κουρικαβά και η κόρη της, Τουρκάλα που έγινε χριστιανή, Γιάννης Κοσμάς, παιδιά του Νικόλα Μαυρογιάννη, Γιωργάκης Κοσμάς, Γιάννης Μαγκαρέμας, παιδιά του Νικολού Αρκουδά, Δημήτριος Σαλάκης, Δημήτρης Πούλος, Νικολός Μπουντουλαράς, Γιώργης Λακιράς, Λεονάρδος Φουκάς, Δημήτριος Κουτρικάς, Παναγιώτης Σωτήρη, Σταμάτης Μπούφας, Σπηλιώτης Αγωγιάτης, παιδιά του Γιαννάκη Καρκανδίλλη (σ.σ. το αρχικό επώνυμο του γνωστού υστεροβυζαντινού Αθηναίου ιστορικού Χαλκοκονδύλη), Μιχαήλ Χειλάς, Δημήτριος Μπατζαγλίτης, Βερνάρδος Μάκουλας, παιδιά του Νικολού Κουτρικά, παιδιά του Νικολού Κουνορίγκη, Γιάννη Θωμά δεύτερος, Νικολός Μπενιζέλος, ο γέρος Τζώρτζης Κουτρικάς, τα παιδιά του Φερίγκο Κουτρικά, Παναγιώτης Φερίγκος, η χήρα του Σταμάτης Κωλέττη, Στάμος Μαζαράκης, τα παιδιά του Γιάννη Μπαλαλά, Σταμάτης Μποζίκης, Φλωρού χήρα Καλλιφουρνά, Αργυρώ Κατανίσσα, χήρα Μαρκανταντού, Γιάννη  Βίνδουλα, Φυλακτός Μαυρογιάννης, τα παιδιά του Λέκκα, Φράνκο Αντανίνι, Αγγελής Αγωγιάτης, τα παιδιά του Νικολού Ραφαντά, τα παιδιά του Μιχάλη Μαντή, τα παιδιά του Παπακωλέττη, Μαρδίτσα του Κολοκλίτη, Λάσκαρης Παπαπερδικάρη, Μαρδίτσα και παιδιά του Μπαρμπούτη, Όρσα κόρη του Κυριάκου, τα παιδιά του Νικολού Γιωργαντά, Γιάννης Λούκος, Μαρία και Μαρδίτσα, Τουρκάλες, Ανδρέας Νίκο, χήρα Μανούσαινα Λάσκαρη, τα παιδιά του Σιλίνου Μπουκάκη, Γιωργάκης Ράφτης, τα ορφανά παιδιά του Γιώργου και η χήρα Μπουσαλούνα, Γιώργος Κορομηλάς, Γιάννης Γιαστάς, Αλέξης Καζάφης, Δημήτρης Δουμάς, Δημήτρης Σκορδίλης, Γιάννης Ροπάρτης, τα παιδιά του Λεονάρδου Ροσπαΐτη, τα παιδιά του Νικολού Καρεκλά, τα παιδιά του Γιάννη Εβό, Όρσα Μαγκούνη, τα παιδιά του Δράκου, Πασχανού του Μιχάλη Χειλά, Χρυσάφης Μπιλβίζας
Πανταζής Βαρθολομαίος, Δημήτριος Αρβανιτάκης, Νικολός Ντορτές, τα παιδιά του Πέρο, Λεονάρδος Κουστούρης, Γιάννης Κοτσικάς, ιερομόναχος Άνθιμος Νίτσας, τα παιδιά του Γιώργη του Κονόμου, Μπίλος ποτέ Μίχου Λάζαρου, Μαρδίτσα του Πάνγκαλι Τουρκάλα, Αναστασία Παπαζωγράφου, Νικολός Κροντιράς, Νικολός Σπανός, χήρα Σαμαλτάνα, Φίλιππος Σκαφίδας, Δημήτρης Λουμπάρδης, Μιχάλης Καλογεράς, Δημήτρης Αθανάσιος, Μαρδίτσα Γούναρη, Νικολός Πρετσίκης, Νικολός Γάγκας, Δημήτρης Μαυρογιάννης, Φραντσέσκος Μπερναντίν, Μαρδίτσα Μπάκλη, Αντώνιος Ζερμπίνος, Κρεούσα Ντορίσα, Γιωργάκης Κουμιτρός, Γιώργος Κουτσεβας, Μαρία Μόρα, Γιωργάκαινα Ζάρη, Μαρδίτσα, Τουρκάλα που έγινε χριστιανή, τα παιδιά του Διπλή, Μαρδίτσα του Σπανού, Νικολός του Μπονάκου, Γιάννης Κουσάρης, Όρσα του Μπολάτη, Γεωργίλας Καραμπόντσιος, Δημήτρης Πιτσουλίδης, Δημήτρης Ντέκας, Ροτίνδα, Κίνος Μποζίκης, η ορφανή Σαμαλτάνα, τα παιδιά του Μπούσα, Λεός Μένγκουλας.»


Άλλοι Αθηναίοι εγκαταστάθηκαν στο Αίγιο, στα Καλάβρυτα, στο Χλεμούτσι, στην Κυπαρισσία, στην Κορώνη, στη Μεθώνη, στον Μιστρά, στο Ναύπλιο, στην Κόρινθο και στην Τρίπολη. Ο αριθμός των αθηναϊκών οικογενειών ανέρχεται σε 544. Από τις οποίες οι περισσότερες επέστρεψαν στην Αθήνα.



-----------------------------------------
-Κώδιξ Μέρτζιου, μεταφρασμένη έκδοση που βρίσκεται στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Πατρών, σελ.169
-Κωνσταντίνος Ντόκος, «Η μετοικεσία των Αθηναίων στην Πελοπόννησο και η πρώτη φάση του επαναπατρισμού τους (1688-1691)», Μνήμων, τόμος 10 (1985)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου